BWV 527 ‘Sonate nr. 3 in d klein’

Zes triosonates

BWV 527 ‘Sonate nr. 3 in d klein’

In de oren van zeventiende- en achttiende-eeuwse muziekdenkers als Mattheson, Rousseau en Schubart stond de toonsoort d klein voor melancholie, devotie, gravitas, sérieux. Bach moet hetzelfde hebben gedacht: deze sonate in d klein begint met een inzet die klinkt als een onzekerheid, en bovendien nadrukkelijk andante. Na het schuchtere begin slaat Bach aan het experimenteren door bijna wild met motieven te jongleren en nieuwe toonsoorten op te zoeken.
Het hele stuk is opgezet als een ogenschijnlijk simpel gesprek tussen de twee bovenstemmen, begeleid door een continuobas. Het Adagio lijkt een galant, ongecompliceerd fluitduet.

Het langzame deel van BWV 527 is een bewerking van een verloren gegaan instrumentaal werk dat later ook werd hergebruikt in het langzame deel van het tripelconcert voor fluit, viool en klavecimbel, BWV 1044. Deze bewerking wordt toegeschreven aan de periode 1729-1740, toen Bach directeur was van het Collegium Musicum in Leipzig, een vereniging van stadsmuzikanten die concerten organiseerde in Café Zimmermann.

Het slotdeel, een uitbundig Vivace, stelt beduidend meer technische eisen aan de organist.

 

Fragment BWV 527

Sonate in d klein, uitgevoerd door Matthias Havinga

(Deze opname is gemaakt op het beroemde Müller-orgel in de Grote of Sint-Bavokerk in Haarlem. Het is een zeer bijzonder instrument uit 1738. Zowel Georg Friedrich Händel als Wolfgang Amadeus Mozart reisden naar Haarlem af om dit orgel te bespelen! Händel was erg gecharmeerd van het bijzondere Vox Humana-register. Het orgel telt ruim 5000 pijpen, verdeeld over 64 registers, en heeft drie manualen en pedaal.)

Minne Veldman, Marcussen-orgel (1973), Grote of Sint Laurenskerk te Rotterdam Trio Sonata 3 d-moll, BWV 527